Rehber İçeriği
Bitcoin ve altcoin gibi varlıklar Dijital Cüzdan aracılığıyla saklanmaktadır. Cüzdanların ise;
- Kağıt
- Mobil
- Masaüstü
- Donanım
- Banka
- Web
olmak üzere 6 farklı türü vardır. Bitcoin fiziksel olarak da saklanabilir bir varlık olsa da bu yöntem birçok kullanıcı tarafından tercih edilmemektedir. Pishing (Oltalama) yönteminin yanı sıra Cryptojacking adı verilen saldırı yöntemleri de hackerler tarafından sıklıkla kullanılmakta ve birçok yatırımcı bu yöntemler yüzünden mağdur olmaktadır. Bu yüzden sahip olduğunuz dijital varlıklarınız için en iyi cüzdan yöntemini seçmelisiniz.
Dijital para birimleri geleneksel para birimlerinin aksine herhangi bir teminat altına alınmazlar. Örneğin, ülkemizdeki tüm altın hesapları 100.000 TL’ye kadar devlet güvencesi altındadır. Kripto paralarda herhangi bir devlet kontrolü olmadığı ve varlıklar devletler-hükümetler tarafından tanınmadığı için yatırımcılar kendi varlıklarını korumakla sorumludur.
Kağıt Cüzdanlar
Ülkemizde kağıt cüzdan hizmeti veren herhangi bir şirket bulunmamaktadır. Dünyada bu hizmet BitAddress ve Bitcoinpaperwallet gibi şirketler tarafından verilmektedir. Kağıt cüzdanın en önemli avantajı, varlıklar dijital ortamlarda saklanmadığı için herhangi bir saldırıdan da etkilenmezler. Kağıt cüzdanlar özel anahtarınızı içerir ve genellikle QR kod formuna basılı olarak size gönderilir. Bu kodu hızlıca tarayabilir ve dilediğiniz zaman cüzdanınızdaki varlıkları satabilirsiniz.
Bu yöntem kullanılmadan önce dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Cüzdan oluşturulmadan önce Ubuntu gibi Linux tabanlı işletim sistemleri kullanılmalıdır. Yine cüzdan oluşturulduktan sonra cüzdanının offline olarak hizmet vermesi önemlidir. İnternet bağlantısı olmayan bir yazıcı vasıtasıyla da cüzdanınızı kağıt çıktısı olarak alabilirsiniz. Kağıt cüzdanınızı su ve nemde korumak için özel torbalar kullanmalısınız.
Mobil Cüzdanlar
En çok kullanılan cüzdan yöntemlerinin başında gelmektedir. Mobil cüzdanlar kağıt cüzdanlara oranla güvenliği daha düşük fakat kullanımı çok daha kolay cüzdanlardır. Android ve iOS işletim sistemine özel olarak hizmet veren mobil cüzdan şirketleri bulunmaktadır.
FreeWallet, Edge ve Atomic Wallet en çok tercih edilen şirketler arasındadır. Mobil cüzdanlar çok pratik yöntemler olsalar da hacker saldırılarına karşı açıktır. Bu cüzdan tipini tercih eden yatırımcıların cep telefonlarının rootlu olmaması ve sahte yazılım kullanmaması çok önemlidir.
Web Cüzdanları
Web cüzdan hizmeti veren şirketlerin web sitelerinden de cüzdan hizmeti satın alabilirsiniz. Sunucular sürekli olarak açıktır ve şirket tarafından kontrol edilmektedir. Web cüzdanları genellikle mobil ve masaüstü cüzdanları arasında iletişim kuran cüzdanlardır. Borsaların da cüzdan hizmetleri web cüzdan türünde değerlendirilmektedir.
Coinbase, Circle, Blockchain ve Binance bu hizmeti veren şirketlerin başında gelmektedir.
Masaüstü Cüzdanları
Masaüstü cüzdanları özel anahtarların sabit disklerde saklandığı cüzdan türüdür. Cüzdan hizmetinin satın alındığı şirketin özel yazılımı masaüstü bilgisayara yazılım kurulmakta ve özel anahtar oluşturulmaktadır. Düşük miktarda yatırım yapan kullanıcıların tercih etmesi gereken bir hizmet olan masaüstü cüzdanlarının az da olsa güvenlik zafiyetleri bulanabiliyor. Bu hizmeti veren şirketler; Electrum, Atomic Wallet ve Exodus.
Donanım Cüzdanları
Flash belleğe benzeyen donanım cüzdanları Türkiye’de de satılıyor. Ülkemizde satılan Ledger Nano S Bitcoin cüzdanının fiyatı ise 550 Türk Lirasıdır. Ürünün değerlendirme puanı ise 5 üzerinden 4,8 puandır. Özel anahtar mantığıyla çalışan donanım cüzdanları en güvenilir ve etkili cüzdan yöntemleri arasındadır. Sadece ilgili şirketin yayınladığı yazılım yüklenirken bazı kullanıcılar sahte programlar indirmiş ve bu yüzden hacklenmiştir. Ledger Nano S şirketi ise bu konuda ön plana çıkan şirketlerin arasında yer almaktadır.
Banka
Bu cüzdan tipi henüz ülkemizde olmasa da Amerika’da bu hizmeti veren resmi banka kuruluşları bulunmaktadır. Büyük bankalar kripto varlıkları saklamayı kabul etmese de Bitcoincryptobank.com gibi şirketler bu alanda hizmet vermektedir. Kripto para piyasasında satılan her türlü altcoini bu bankada saklayabilirsiniz. Sertifikalı, risksiz ve güvenilir bir cüzdan yöntemidir.
Bitcoin cüzdanlarını hedef alan hackerlar genellikle kötü amaçlı yazılımlarla yatırımcılara saldırmaktadır. Kötü amaçlı yazılımlar mevcut özel anahtarlarınızı ele geçirerek karşı tarafa iletir ve saldırganlarda özel anahtarı kullanarak tüm yatırımlarınızı çalabilir.
Sanal borsalar güvenilir olsa da borsalar geçmiş yıllarda birçok hack skandalına imza atmıştır. Cüzdanın bulunduğu bilgisayar ve cep telefonu da kaybedilebilir. Bu yüzden internet bağlantısı gerektirmeyen yöntemler olan Donanım ve Kağıt yöntemi en güvenilir yöntemler olarak ön plana çıkmaktadır.