Rehber İçeriği
Uniswap veya tam adıyla otomatik piyasa yapıcılar; yatırımcıların başkalarıyla değil, akıllı sözleşmelerle uğraştıkları merkezi olmayan borsalardır.
Otomatik piyasa yapıcılar veya dünya genelindeki adıyla AMM’ler, bir coinin fiyatını belirlemek için matematiksel formüller kullanan merkezi olmayan bir değişim sınıfıdır. Sıradan borsalar gibi, birkaç ticaret çiftine sahiptirler: örneğin, Dai için Ether (ETH) gibi.
Aradaki fark, alım veya satım emri olmaması ve tüccarların para birimlerini satmak için başka birini bulmalarına gerek olmamasıdır. Bunun yerine, akıllı bir sözleşme, işlemlerde üretici olarak hareket ederek ticareti gerçekleştirir. Kavram, ShapeShift ve Changelly gibi döviz hizmetlerine benzer, ancak fark, şirketlerin rezervlerinin yerini akıllı sözleşmelere dayalı işlemleri gerçekleştiren likidite havuzları almasıdır.
Bir likidite havuzu her zaman iki varlığın alım satımını sunar; havuzdaki her bir tokenın göreli yüzdesi, söz konusu varlığın teorik fiyatını belirleyen şeydir. Faaliyete geçen ilk otomatik piyasa yapıcı, 2017’de piyasaya sürülen Bancor’dur. Zamanla, yeni otomatik piyasa yapıcı projeleri faaliyete geçtimiştir. Bugün en popüler platformlar Uniswap, Curve, Kyber’dir.
Otomatik Pazar Yapıcılar Hangi Talebi Karşılar?
Kısaca ifade etmek gerekirse bu ‘robotlar’ likidite sağlamayı çok daha basit ve ucuz hale getiriyorlar. AMM’ler öne çıkmadan önce, Ethereum üzerine inşa edilen EtherDelta veya 0x gibi merkezi olmayan borsalar, merkezi olmayan finans sisteminde klasik bir sipariş defteri mekanizması kullanmaya çalıştı .
Bu modelde kullanıcılar likidite sorunları yaşadı çünkü her satın alımın harcaması ve blok onay sürelerini beklemesi gerekiyordu. Ethereum’un düşük getirisi, blok zinciri tamamen siparişlerle dolmadan önce yalnızca az sayıda işlemin gönderilebileceği anlamına geliyordu.
Bu, özellikle sipariş defteri değişimlerinde likidite sağlayan piyasa yapıcılar için sorunluydu . Bir pazarın “oluşturulması” genellikle alım ve satım emirlerinin karşılanmasa bile en son fiyata sabit olarak ayarlanmasını gerektirir. Gönderilen her sipariş para ve zamana mal olduğunda, spread ile kazandıklarından daha fazlasını kaybedebilirler ki bu, sunulan en yüksek teklif fiyatı ile en düşük satış fiyatı arasındaki farktır.
Akıllı Sözleşmeler AMM Ticaretini Nasıl Otomatikleştirir?
Matematiksel bir formül, belirli bir coinin fiyatını tanımlar. Otomatik piyasa yapıcılarda yatırımcılar satın alma işlemlerini gerçekleştirirken, aynı zamanda likidite havuzuyla iletişim içerisinde olur. Perde arkasında, kullanıcı akıllı sözleşmeye bir anlaşma yapma talimatı verdiğinde, sözleşme ETH gibi tokenlerini likidite havuzuna gönderir. Daha sonra matematiksel bir formül, karşılığında çiftin diğer tarafında kaç token almaları gerektiğine karar verir.